درمان فیشر با دارو؛ مزایا و معایب

آیا داروها می‌توانند فیشر مقعدی را درمان کنند؟

مزایای سونوگرافی بارداری در مرکز دکتر رئیسی

درمان فیشر با دارو

درمان فیشر با دارو
درمان فیشر (شقاق مقعد) با دارو معمولاً به عنوان اولین خط درمان استفاده می‌شود، به ویژه در مواردی که شقاق تازه است. درمان دارویی می‌تواند به کاهش درد، تسریع بهبود و جلوگیری از مزمن شدن شقاق کمک کند. در ادامه، برخی از داروهای معمول مورد استفاده در درمان فیشر را بررسی میکنیم:

پمادهای موضعی

پماد نیتروگلیسیرین: این پماد با افزایش جریان خون به ناحیه مقعد، به بهبود شقاق کمک می‌کند. همچنین با شل کردن عضله اسفنکتر، فشار روی ناحیه را کاهش می‌دهد.
پماد دیلتیازم: این پماد نیز با شل کردن عضله اسفنکتر داخلی و کاهش فشار در ناحیه مقعد، به تسکین درد و تسریع بهبود شقاق کمک می‌کند.
پماد لیدوکائین: این پماد به عنوان یک مسکن موضعی عمل می‌کند و به کاهش درد و ناراحتی در ناحیه شقاق کمک می‌کند.

ملین‌ها

ملین‌های حجم‌دهنده مدفوع: این ملین‌ها با افزایش حجم مدفوع، به تسهیل دفع و جلوگیری از یبوست کمک می‌کنند. مصرف کافی آب همراه با این ملین‌ها ضروری است.
ملین‌های نرم‌کننده مدفوع: این ملین‌ها باعث نرم‌تر شدن مدفوع می‌شوند، که فشار کمتری روی ناحیه شقاق وارد می‌کند و به کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر کمک می‌کند.

داروهای ضد التهابی

ایبوپروفن یا ناپروکسن: این داروها به کاهش التهاب و درد در ناحیه شقاق کمک می‌کنند و می‌توانند به بهبود سریع‌تر شقاق کمک کنند.

تغییرات در رژیم غذایی

افزایش مصرف فیبر (میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل) و مایعات برای جلوگیری از یبوست و تسهیل دفع مدفوع از اهمیت بالایی برخوردار است. مصرف مکمل‌های فیبر مانند پسیلیوم نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.

مسکن‌ها

در صورت نیاز، پزشک ممکن است مسکن‌های خوراکی را برای کنترل درد تجویز کند. استفاده از این داروها باید طبق توصیه پزشک باشد.

کورتیکواستروئیدها

در برخی موارد، استفاده کوتاه‌مدت از کرم‌های حاوی کورتیکواستروئید ممکن است برای کاهش التهاب و تسریع بهبود تجویز شود.
نکته مهم : استفاده طولانی‌مدت از این داروها توصیه نمی‌شود.

مزایای استفاده از دارو

مزایای استفاده از دارو
استفاده از دارو در درمان شقاق مقعد دارای مزایای متعددی است که می‌تواند به بهبود سریع‌تر و کاهش درد و ناراحتی کمک کند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌شود:
غیرتهاجمی بودن: درمان دارویی برای شقاق یک روش غیرتهاجمی است که نیازی به جراحی یا روش‌های تهاجمی ندارد. این امر به ویژه برای بیمارانی که از جراحی هراس دارند یا در شرایطی قرار دارند که جراحی برای آن‌ها مناسب نیست، بسیار مفید است.
کاهش درد و ناراحتی: داروهای موضعی مانند پمادهای نیتروگلیسیرین، دیلتیازم، و لیدوکائین به کاهش درد و ناراحتی ناشی از شقاق کمک می‌کنند. این داروها با شل کردن عضلات و کاهش اسپاسم‌های اسفنکتر مقعد، فشار بر ناحیه آسیب‌دیده را کاهش می‌دهند.
تسریع در بهبود زخم: برخی داروها با افزایش جریان خون به ناحیه مقعد، فرآیند بهبود زخم را تسریع می‌کنند. به عنوان مثال، پماد نیتروگلیسیرین با افزایش خون‌رسانی به ناحیه، باعث تسریع در بهبود فیشر می‌شود.
پیشگیری از یبوست: استفاده از ملین‌ها و نرم‌کننده‌های مدفوع باعث جلوگیری از یبوست می‌شود، که این امر در کاهش فشار بر ناحیه مقعد و پیشگیری از تشدید شقاق بسیار مؤثر است.
راحتی در استفاده: داروهای موضعی و خوراکی به راحتی در منزل قابل استفاده هستند و نیازی به حضور در مراکز درمانی یا بستری شدن در بیمارستان ندارند. این امر باعث می‌شود که بیمار بتواند درمان خود را با راحتی بیشتری پیگیری کند.
کاهش نیاز به جراحی: درمان دارویی در بسیاری از موارد می‌تواند بهبود کامل شقاق را به همراه داشته باشد و نیاز به جراحی را کاهش دهد. این امر به بیمارانی که از جراحی اجتناب می‌کنند، کمک می‌کند تا از درمان‌های دارویی بهره‌مند شوند.
کاهش عوارض جانبی: در مقایسه با جراحی، درمان دارویی عوارض جانبی کمتری دارد و بیمار با ریسک کمتری مواجه است. عوارض جانبی داروها معمولاً محدود و قابل کنترل هستند.
تأثیر سریع: داروهای مسکن و ضد التهاب معمولاً تأثیر سریع دارند و می‌توانند به کاهش فوری درد و ناراحتی بیمار کمک کنند.
کنترل و مدیریت علائم: داروها می‌توانند به مدیریت و کنترل علائم شقاق مانند درد، خونریزی و اسپاسم عضلانی کمک کنند، که این امر باعث بهبود کیفیت زندگی بیمار می‌شود.
دسترسی آسان: بسیاری از داروهای مورد استفاده برای درمان فیشر به راحتی از طریق نسخه پزشک در دسترس هستند و بیمار می‌تواند به راحتی آن‌ها را تهیه و مصرف کند.
در مجموع، استفاده از داروها برای درمان فیشر یک روش مؤثر، کم‌هزینه و با عوارض جانبی محدود است که در بسیاری از موارد می‌تواند بهبودی کامل یا چشمگیری را به همراه داشته باشد.

محدودیت های استفاده از دارو

محدودیت های استفاده از دارو
در حالی که استفاده از دارو در درمان شقاق مزایای زیادی دارد، محدودیت‌ها و چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. در ادامه به برخی از این محدودیت‌ها اشاره می کنیم:
مؤثر نبودن در موارد مزمن یا شدید: درمان دارویی معمولاً برای فیشرهای حاد و تازه مؤثر است، اما در مواردی که شقاق مزمن شده یا به شدت عمیق باشد، داروها ممکن است کافی نباشند و نیاز به مداخلات جراحی یا روش‌های تهاجمی‌تر باشد.
مدت زمان طولانی برای بهبودی کامل: در مقایسه با جراحی، درمان دارویی ممکن است زمان بیشتری برای بهبودی کامل نیاز داشته باشد. این موضوع ممکن است باعث شود که بیمار برای مدتی طولانی‌تر درد و ناراحتی را تجربه کند.
عوارض جانبی داروها: برخی از داروهای مورد استفاده، مانند نیتروگلیسیرین، می‌توانند عوارض جانبی مانند سردرد، سرگیجه، و افت فشار خون را به همراه داشته باشند. این عوارض ممکن است برای برخی بیماران ناراحت‌کننده باشد و استفاده مداوم از دارو را دشوار کند. استفاده طولانی‌مدت از کورتیکواستروئیدها می‌تواند باعث نازک شدن پوست و ایجاد عوارض جانبی دیگر شود.
عدم تحمل دارویی: برخی بیماران ممکن است به داروهای تجویز شده حساسیت داشته باشند یا این داروها را به خوبی تحمل نکنند. این مسئله می‌تواند باعث محدودیت در استفاده از برخی داروها شود.
نیاز به رعایت دقیق مصرف دارو: بیمارانی که داروهای فیشر را مصرف می‌کنند، باید برنامه درمانی خود را به دقت رعایت کنند. عدم رعایت دوز و زمان مصرف داروها می‌تواند باعث کاهش اثربخشی درمان شود.
احتمال بازگشت شقاق: حتی پس از درمان موفقیت‌آمیز با داروها، احتمال بازگشت فیشر وجود دارد، به ویژه اگر عوامل ایجادکننده آن، مانند یبوست مزمن یا بیماری‌های التهابی روده، به خوبی کنترل نشوند.
محدودیت در رفع علل زمینه‌ای: داروها عمدتاً برای کاهش علائم و تسریع بهبود استفاده می‌شوند و ممکن است نتوانند به طور کامل علل زمینه‌ای فیشر، مانند یبوست یا اسپاسم‌های عضلانی، را برطرف کنند. این مسئله ممکن است نیاز به تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی را همچنان ضروری نگه دارد.
نیاز به مراقبت و پیگیری مداوم: درمان دارویی نیازمند پیگیری مداوم است و بیماران باید به طور منظم با پزشک خود در ارتباط باشند تا از بهبودی کامل اطمینان حاصل کنند و در صورت نیاز، درمان‌های جایگزین یا تکمیلی تجویز شود.
محدودیت در استفاده از برخی داروها در شرایط خاص: برخی داروها ممکن است برای افراد با شرایط خاص، مانند بیماران قلبی یا زنان باردار، مناسب نباشند. در این موارد، انتخاب داروها محدودتر خواهد بود و پزشک باید با دقت بیشتری داروهای مناسب را تجویز کند.
مقاومت به درمان دارویی: در برخی موارد، بدن بیمار ممکن است به داروهای تجویز شده مقاوم شود، به این معنا که اثربخشی داروها کاهش یابد و نیاز به تغییر دارو یا افزایش دوز باشد.
در مجموع، اگرچه درمان دارویی برای فیشر می‌تواند مفید باشد، اما به دلایل فوق، ممکن است همیشه کافی نباشد و نیاز به روش‌های تکمیلی یا جایگزین باشد. تشخیص و مدیریت صحیح توسط پزشک می‌تواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.دكتر مهرداد رضایی و تیم حرفه ای ایشان بهترین روش های درمان را برای شما برنامه ریزی میکنند تا بهترین نتیجه را از درمان خود بگیرید. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت اقدام کنید.

برخی افراد ممکن است به مواد موجود در پمادها حساسیت داشته باشند و باید با پزشک مشورت کنند.

معمولاً چند روز تا چند هفته طول می‌کشد تا بهبودی حاصل شود، اما این مدت بستگی به شدت فیشر دارد.

در موارد خفیف تا متوسط، بله. اما در موارد مزمن، جراحی ممکن است بهترین گزینه باشد.

دكتر مهرداد رضایی - متخصص و جراح بیماری های مقعد در تهران