

خونریزی گوارشی چیست و چگونه درمان میشود؟
خونریزی گوارشی
خونریزی ناحیه گوارش به خروج خون از هر نقطهای از دستگاه گوارش اشاره دارد که میتواند از نواحی مختلف مانند معده، روده کوچک، روده بزرگ، مری، یا مقعد باشد. این خونریزی ممکن است به دو دسته خونریزی گوارشی فوقانی (مربوط به مری، معده و دوازدهه) و خونریزی گوارشی تحتانی (مربوط به روده کوچک، روده بزرگ و مقعد) تقسیم شود.

علل رایج
زخم معده یا دوازدهه: ناشی از عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف داروهای NSAIDs.
وریدهای واریسی مری: معمولاً به دلیل سیروز کبدی ایجاد میشود.
گاستریت: التهاب معده به دلیل مصرف الکل یا داروها.
بواسیر و شقاق مقعدی: رگهای متورم یا ترکهای مقعد که باعث خونریزی میشوند.
پولیپها و سرطان روده: تومورها یا پولیپهای روده بزرگ.
بیماریهای التهابی روده (IBD): مانند کرون و کولیت اولسراتیو.
دیورتیکولوز: کیسههای کوچک در دیواره روده بزرگ که ممکن است خونریزی کنند.
وریدهای واریسی مری: معمولاً به دلیل سیروز کبدی ایجاد میشود.
گاستریت: التهاب معده به دلیل مصرف الکل یا داروها.
بواسیر و شقاق مقعدی: رگهای متورم یا ترکهای مقعد که باعث خونریزی میشوند.
پولیپها و سرطان روده: تومورها یا پولیپهای روده بزرگ.
بیماریهای التهابی روده (IBD): مانند کرون و کولیت اولسراتیو.
دیورتیکولوز: کیسههای کوچک در دیواره روده بزرگ که ممکن است خونریزی کنند.

علائم خونریزی
مدفوع سیاه یا خونی: نشاندهنده وجود خون در دستگاه گوارش.
استفراغ خونی: در صورت خونریزی از معده یا مری.
درد شکم: ممکن است همراه با خونریزی باشد.
ضعف، سرگیجه، یا خستگی: به دلیل از دست دادن خون.
کاهش فشار خون: در موارد شدید خونریزی.
استفراغ خونی: در صورت خونریزی از معده یا مری.
درد شکم: ممکن است همراه با خونریزی باشد.
ضعف، سرگیجه، یا خستگی: به دلیل از دست دادن خون.
کاهش فشار خون: در موارد شدید خونریزی.
علائم خونریزی مزمن
اگر دچار خونریزی مزمن هستید، این وضعیت میتواند به تدریج منجر به کمخونی شود. کمخونی ممکن است با علائمی مانند احساس خستگی مداوم، ضعف جسمی، و تنگی نفس ظاهر شود. این علائم ممکن است به مرور زمان شدت یابند و در صورت عدم درمان، وضعیت جسمانی فرد به طور تدریجی بدتر شود.
روش های تشخیص
آندوسکوپی: این روش اصلیترین ابزار تشخیص خونریزی گوارشی است که از طریق مشاهده مستقیم دستگاه گوارش با استفاده از دوربین انجام میشود.
کولونوسکوپی: برای بررسی روده بزرگ و تشخیص منابع خونریزی در این بخش از دستگاه گوارش استفاده میشود.
آزمایش مدفوع برای خون مخفی: برای شناسایی خونریزیهایی که قابل مشاهده نیستند.
آزمایش خون: برای بررسی کمخونی و سطوح هموگلوبین که ممکن است ناشی از خونریزی باشد.
سیتی آنژیوگرافی: برای تشخیص منابع خونریزی در دستگاه گوارش با استفاده از تصویر برداری و تزریق ماده حاجب.
اسکن رادیونوکلئید: استفاده از مواد رادیواکتیو برای ردیابی محل خونریزی.
کولونوسکوپی: برای بررسی روده بزرگ و تشخیص منابع خونریزی در این بخش از دستگاه گوارش استفاده میشود.
آزمایش مدفوع برای خون مخفی: برای شناسایی خونریزیهایی که قابل مشاهده نیستند.
آزمایش خون: برای بررسی کمخونی و سطوح هموگلوبین که ممکن است ناشی از خونریزی باشد.
سیتی آنژیوگرافی: برای تشخیص منابع خونریزی در دستگاه گوارش با استفاده از تصویر برداری و تزریق ماده حاجب.
اسکن رادیونوکلئید: استفاده از مواد رادیواکتیو برای ردیابی محل خونریزی.

عوارض و ریسکهای عدم درمان بهموقع
شوک هیپوولمیک: به دلیل افت شدید فشار خون.
کمخونی شدید: همراه با خستگی و ضعف.
نارسایی ارگانها: آسیب به کلیه، قلب، و مغز.
زخمهای پایدار و سوراخ شدن روده: ناشی از زخمهای درماننشده.
عفونت و التهاب: ناشی از خونریزیهای مکرر.
افزایش خطر مرگ: در صورت عدم کنترل خونریزی.
کمخونی شدید: همراه با خستگی و ضعف.
نارسایی ارگانها: آسیب به کلیه، قلب، و مغز.
زخمهای پایدار و سوراخ شدن روده: ناشی از زخمهای درماننشده.
عفونت و التهاب: ناشی از خونریزیهای مکرر.
افزایش خطر مرگ: در صورت عدم کنترل خونریزی.

درمان خونریزی های گوارشی
خونریزی گوارشی به هر دلیلی که رخ دهد، نیاز به درمان فوری دارد، زیرا میتواند منجر به عوارض جدی مانند کمخونی، شوک، یا نارسایی ارگانها شود. بسته به محل خونریزی (مری، معده، روده)، پزشک درمان مناسب را انتخاب میکند. برای هر ناحیه، روشهای مختلفی مانند آندوسکوپی، دارودرمانی، یا جراحی در نظر گرفته میشود. تشخیص سریع و اقدامات درمانی بهموقع میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. بنابراین، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.دكتر مهرداد رضایی، متخصص بیماریهای نشیمنگاه، با استفاده از روشهای نوین تشخیصی و درمانی، به بیماران کمک میکند تا بهبودی سریعتری داشته و از مشکلات و عوارض طولانیمدت جلوگیری شود. برای مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت اقدام کنید.
در برخی موارد خفیف، خونریزی ممکن است خود به خود متوقف شود، اما همیشه نیاز به بررسی پزشکی وجود دارد تا از بروز عوارض جلوگیری شود.
پرهیز از مصرف بیش از حد الکل، عدم استفاده از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بدون نظر پزشک و درمان به موقع زخمهای معده میتواند به پیشگیری از خونریزی گوارشی کمک کند.
بله، خونریزی گوارشی میتواند به کمخونی و حتی شوک منجر شود. بنابراین، باید سریعاً درمان شود.