جراحی هموروئید و آنچه باید بدانید؛ راهنمای جامع دکتر رضایی

همه چیز درباره جراحی هموروئید؛ راهنمای کامل درمان و بهبود

هموروئید چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

هموروئید یا بواسیر، وضعیتی است که در آن رگ‌های خونی در ناحیه مقعد و پایین‌تر از رکتوم (راست‌روده) متورم و ملتهب می‌شوند. این عارضه می‌تواند به دو صورت داخلی و خارجی رخ دهد.
علل ایجاد هموروئید ، از یبوست تا بارداری، نشانه‌ها و علائم هموروئید که نباید نادیده گرفته شوند و روش های درمان آن را بدانید.
هموروئید چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

چرا و چه زمانی جراحی ضروری است؟

این جراحی زمانی ضروری می‌شود که هموروئیدها به حدی پیشرفته باشند که دیگر با روش‌های غیرجراحی قابل درمان نباشند یا باعث ایجاد عوارض جدی برای بیمار شوند. در زیر به دلایل و زمانی که جراحی هموروئید ضروری است، اشاره می‌ کنیم:

عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی

اگر این عارضه پس از استفاده از درمان‌های غیرجراحی مانند تغییرات در رژیم غذایی، داروها، و روش‌های خانگی بهبود نیابد و همچنان باعث ایجاد ناراحتی شود، جراحی ممکن است گزینه مناسبی باشد.

درد شدید و پایدار

اگر درد ناشی از این عارضه بسیار شدید و مداوم باشد و به زندگی روزمره بیمار آسیب برساند، جراحی می‌تواند برای تسکین این درد ضروری باشد.

خونریزی شدید

هموروئیدهایی که باعث خونریزی شدید و مکرر می‌شوند، به‌ویژه اگر باعث کم‌خونی یا دیگر مشکلات بهداشتی شوند، نیاز به جراحی دارند.

بیرون‌زدگی هموروئید داخلی

در مواردی که هموروئید داخلی به خارج از مقعد بیرون می‌آید و نمی‌تواند به‌طور خودبخودی یا با فشار به داخل بازگردد، جراحی ممکن است لازم باشد.

ترومبوز هموروئید خارجی

تشکیل لخته خون (ترومبوز) در هموروئید خارجی می‌تواند باعث درد شدید شود. در این موارد، جراحی برای برداشتن لخته و تسکین درد توصیه می‌شود.

عدم بهبود با درمان‌های دیگر

اگر این عارضه بعد از چند هفته درمان محافظه‌کارانه بهبود نیابد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

بروز عوارض شدید

زمانی که باعث ایجاد عوارضی مانند عفونت، زخم یا ایجاد زخم‌های مزمن در ناحیه مقعد شود، جراحی ضروری است.

پیشگیری از عود مجدد

در برخی موارد، بیمارانی که سابقه مکرر هموروئید دارند و علائم آن‌ها به طور مداوم باز می‌گردد، ممکن است برای پیشگیری از عود مجدد نیاز به جراحی داشته باشند.

وجود هموروئید در مراحل پیشرفته

هموروئیدهایی که به مرحله چهارم رسیده‌اند، یعنی به‌طور مداوم بیرون از مقعد قرار دارند و به داخل باز نمی‌گردند، به‌طور معمول نیاز به جراحی دارند.

اولویت شخصی بیمار

برخی بیماران ممکن است به دلیل راحتی بیشتر یا تسریع در درمان، جراحی را به روش‌های درمانی دیگر ترجیح دهند.
جراحی یک روش مؤثر برای تسکین علائم و جلوگیری از عوارض جدی‌تر است و زمانی ضروری می‌شود که سایر روش‌ها ناکارآمد باشند یا هموروئید به حدی پیشرفته باشد که کیفیت زندگی بیمار را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
مزایای جراحی

مزایای جراحی

تسکین سریع علائم
پیشگیری از عود مجدد
بهبود کیفیت زندگی
درمان عوارض هموروئید

معایب جراحی

درد و ناراحتی پس از جراحی
خطر عوارض (مثل عفونت، خونریزی و...)
زمان بهبودی طولانی
هزینه
احتمال عود (در برخی موارد نادر)
نیاز به مراقبت ویژه
معایب جراحی

آماده‌سازی برای جراحی و نکاتی که باید بدانید

مشاوره پیش از جراحی؛ آگاهی از روند و انتظارات

توضیح دقیق جراحی: در جلسه مشاوره با پزشک، باید به‌طور کامل از روند جراحی، نوع تکنیک مورد استفاده، و نتایج مورد انتظار آگاه شوید.
پرسیدن سوالات: سوالات خود را درباره مدت زمان بهبودی، خطرات احتمالی، و مراقبت‌های پس از جراحی بپرسید.

بررسی وضعیت عمومی سلامت؛ اطمینان از آمادگی بدنی

آزمایش‌های پیش از جراحی: پزشک ممکن است برای اطمینان از آمادگی بدنی شما، آزمایش‌های خون و ارزیابی سلامت کلی را انجام دهد.
اطلاع پزشک از وضعیت پزشکی: اگر دارای بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا، یا مشکلات قلبی هستید، حتماً پزشک خود را مطلع کنید.

راهنمایی‌های لازم برای قطع یا ادامه مصرف دارو ها

داروهای ضد انعقاد خون: اگر از داروهای رقیق‌کننده خون مانند وارفارین یا آسپرین استفاده می‌کنید، ممکن است نیاز باشد مصرف آن‌ها را چند روز قبل از جراحی قطع کنید.
مصرف داروهای تجویز شده: پزشک ممکن است داروهایی را برای کنترل درد یا جلوگیری از عفونت پس از جراحی تجویز کند. مطمئن شوید که دستورالعمل‌ها را به‌دقت دنبال می‌کنید.

نکات مهم تغذیه ای در روزهای منتهی به جراحی

پرهیز از غذاهای سنگین: در روزهای قبل از جراحی، از مصرف غذاهای سنگین و چرب خودداری کنید.
روز جراحی: در روز جراحی معمولاً باید ناشتا باشید (پزشک شما را در این باره راهنمایی خواهد کرد)

آماده‌سازی محیط منزل؛ تسهیل دوران نقاهت

تجهیزات مورد نیاز: از قبل لوازم مورد نیاز برای دوران نقاهت، مانند داروهای مسکن، مواد ضدعفونی‌کننده، و بالش‌های مخصوص نشستن را تهیه کنید.
آمادگی برای استراحت: اطمینان حاصل کنید که محلی راحت و آرام برای استراحت پس از جراحی در خانه دارید.

روند انجام جراحی؛ چه انتظاراتی باید داشته باشید؟

روند انجام جراحی؛ چه انتظاراتی باید داشته باشید؟

آماده‌سازی قبل از ورود به اتاق عمل؛ اقدامات اولیه

ورود به بیمارستان یا کلینیک: در روز جراحی، شما باید زودتر از موعد مقرر در بیمارستان یا کلینیک حضور داشته باشید تا مراحل آماده‌سازی اولیه انجام شود.
پوشیدن لباس‌های جراحی: از شما خواسته می‌شود که لباس‌های بیمارستانی مخصوص جراحی را بپوشید.
آزمایش‌های نهایی: ممکن است آزمایش‌های نهایی مانند اندازه‌گیری فشار خون یا بررسی وضعیت قلبی انجام شود.

بی‌هوشی یا بی‌حسی؛ کنترل درد و راحتی در طول جراحی

انتخاب نوع بی‌هوشی: بسته به نوع جراحی و شرایط شما، ممکن است از بی‌حسی موضعی، نخاعی، یا بی‌هوشی عمومی استفاده شود.
آماده‌سازی برای بی‌هوشی: تیم پزشکی به شما توضیح خواهد داد که چه نوع بی‌هوشی برای شما استفاده می‌شود و شما را برای این مرحله آماده می‌کنند.

روند جراحی؛ مراحل گام به گام

آغاز جراحی: پس از اعمال بی‌هوشی یا بی‌حسی، جراحی آغاز می‌شود. جراح ممکن است از روش‌های مختلفی مانند هموروئیدکتومی یا لیزر استفاده کند.
برداشتن هموروئید: بسته به نوع جراحی، جراح هموروئیدها را به‌طور کامل برداشته یا آن‌ها را باندپیچی می‌کند تا به مرور زمان از بین بروند.
بستن زخم‌ها: در پایان جراحی، جراح زخم‌ها را با استفاده از بخیه‌های قابل جذب یا سایر روش‌ها می‌بندد.

پس از جراحی؛ بهبودی اولیه در بیمارستان

انتقال به اتاق ریکاوری: پس از پایان جراحی، به اتاق ریکاوری منتقل می‌شوید تا از نظر وضعیت جسمی تحت نظر قرار گیرید.
ارزیابی علائم حیاتی: تیم پزشکی علائم حیاتی شما را مانند فشار خون، ضربان قلب، و سطح هوشیاری بررسی می‌کند.
مدیریت درد: در صورت نیاز، داروهای مسکن برای کنترل درد به شما داده می‌شود.

ترخیص از بیمارستان؛ مراقبت‌های پس از جراحی

دریافت دستورالعمل‌های پس از جراحی: پیش از ترخیص، تیم پزشکی به شما دستورالعمل‌های لازم برای مراقبت از زخم‌ها، تغییرات در رژیم غذایی، و مصرف داروها را ارائه می‌دهد.
مراقبت‌های خانگی: ممکن است نیاز به مراقبت‌های ویژه‌ای در خانه داشته باشید، مانند پرهیز از فعالیت‌های سنگین.

دوره بهبودی؛ چه انتظاراتی باید داشته باشید؟

درد و ناراحتی: پس از جراحی، ممکن است درد و ناراحتی احساس کنید که معمولاً با مصرف داروهای مسکن کنترل می‌شود.
خونریزی خفیف: خونریزی خفیف در چند روز اول پس از جراحی طبیعی است. در صورت خونریزی شدید، باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
مشکلات دفع: برخی افراد ممکن است در روزهای اولیه پس از جراحی دچار مشکلاتی در دفع مدفوع شوند که پزشک می‌تواند داروهای مناسب برای تسهیل دفع تجویز کند.

مراجعات بعدی به پزشک؛ پیگیری روند بهبودی

اولین ملاقات پس از جراحی: چند هفته پس از جراحی، باید به پزشک خود مراجعه کنید تا روند بهبودی شما را ارزیابی کند.
ارزیابی وضعیت زخم‌ها: پزشک وضعیت زخم‌ها و بهبود کامل هموروئیدها را بررسی می‌کند و در صورت نیاز، اقدامات بیشتری را توصیه می‌کند.

بازگشت به فعالیت‌های عادی؛ زمان‌بندی و نکات مهم

بازگشت به کار: بیشتر افراد می‌توانند در طی 1 تا 2 هفته پس از جراحی به کار خود بازگردند، اما ممکن است این مدت زمان بسته به نوع جراحی و وضعیت بهبودی شما متفاوت باشد.
فعالیت‌های فیزیکی: از انجام فعالیت‌های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین در چند هفته اول پس از جراحی خودداری کنید.
روند انجام جراحی؛ چه انتظاراتی باید داشته باشید؟

پیشگیری از بازگشت پس از جراحی

نقش تغذیه در جلوگیری از هموروئید

افزایش مصرف فیبر: مصرف مواد غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، و غلات کامل می‌تواند به بهبود حرکت روده و جلوگیری از یبوست کمک کند. این امر باعث کاهش فشار بر روی رگ‌های مقعد و کاهش احتمال بازگشت این عارضه می‌شود.
هیدراتاسیون کافی: نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات در طول روز باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل در دفع می‌شود. این امر از زور زدن زیاد در هنگام دفع جلوگیری کرده و به پیشگیری از هموروئید کمک می‌کند.

عادات سالم در دفع؛ جلوگیری از فشار بر رگ‌های مقعد

اجتناب از زور زدن: هنگام دفع مدفوع از زور زدن خودداری کنید، زیرا فشار اضافی بر روی رگ‌های مقعد می‌تواند باعث بازگشت هموروئید شود.
زمان محدود در توالت: از نشستن طولانی مدت در توالت خودداری کنید. این عادت می‌تواند فشار زیادی بر ناحیه مقعد وارد کند و خطر عود هموروئید را افزایش دهد.

حفظ وزن سالم؛ تاثیر وزن بر بازگشت هموروئید

کنترل وزن: اضافه وزن می‌تواند فشار اضافی بر رگ‌های مقعد وارد کند و خطر بازگشت این عارضه را افزایش دهد. حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می‌تواند این خطر را کاهش دهد.

فعالیت فیزیکی منظم؛ بهبود گردش خون و تقویت عضلات

ورزش منظم: ورزش‌های منظم و سبک مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، و شنا می‌توانند به بهبود گردش خون و تقویت عضلات شکم کمک کنند. این امر می‌تواند به بهبود حرکت روده‌ها و کاهش فشار بر رگ‌های مقعد کمک کند.
اجتناب از ورزش‌های سنگین: از انجام ورزش‌های سنگین یا بلند کردن اجسام سنگین که ممکن است فشار زیادی به ناحیه مقعد وارد کنند، خودداری کنید.

مراقبت‌های بهداشتی پس از جراحی

شستشوی ملایم ناحیه مقعد: پس از هر بار دفع مدفوع، ناحیه مقعد را با آب گرم و صابون ملایم شستشو دهید و از مواد تحریک‌کننده مانند دستمال‌های کاغذی خشن پرهیز کنید.
استفاده از حمام سیتز: استفاده از حمام سیتز (نشستن در آب گرم) به مدت 15-20 دقیقه چند بار در روز می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین ناحیه مقعد کمک کند.

اجتناب از نشستن طولانی‌مدت؛ کاهش فشار بر رگ‌های مقعد

تغییر وضعیت نشستن: اگر کار شما مستلزم نشستن طولانی‌مدت است، سعی کنید هر یک ساعت یک بار از جای خود بلند شوید و حرکت کنید.
استفاده از بالش حلقوی: در صورت نیاز به نشستن طولانی، استفاده از بالش‌های حلقوی مخصوص می‌تواند به کاهش فشار بر ناحیه مقعد کمک کند.
دكتر مهرداد رضایی ، با سال‌ها تجربه و تخصص در جراحی هموروئید، به عنوان یکی از برجسته‌ترین جراحان این حوزه در تهران شناخته می‌شود که با استفاده از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی، بهترین نتایج درمانی را برای بیماران خود به ارمغان می‌آورد.

پاسخ: در صورتی که مراقبت‌های لازم پس از جراحی انجام نشود یا عادات ناسالم مثل یبوست تداوم یابد، احتمال بازگشت هموروئید وجود دارد (نادر می باشد)

نوع جراحی مناسب برای هر بیمار بستگی به شدت هموروئید، وضعیت جسمی، و ترجیحات شخصی او دارد.

بستگی به نوع جراحی دارد. برخی از جراحی‌های هموروئید به صورت سرپایی انجام می‌شوند و بیمار می‌تواند همان روز به خانه بازگردد. اما در مواردی که جراحی پیچیده‌تر است، ممکن است نیاز به بستری شدن کوتاه‌مدت در بیمارستان باشد.

دكتر مهرداد رضایی - متخصص و جراح بیماری های مقعد در تهران