درمان هموروئید با دارو؛ مزایا و معایب

بررسی درمان هموروئید با دارو و مزایا و معایب آن

درمان های اولیه هموروئید

قدم اول برای درمان این عارضه استفاده از مواد غذایی حاوی فیبر بالا، نوشیدن مایعات زیاد به خصوص آب، استفاده از یخ و حمام سیتز (نشستن در آب گرم) است.اگر این درمان های خانگی موثر نبود، درمان های پزشکی آغاز می شود که مرحله اول آن دارو درمانی می باشد. توصیه می شود بدون تجویز و دستور پزشک از داروها استفاده نکنید.
درباره جراحی هموروئید که توسط دکتر مهرداد رضایی متخصص بیماری های نشیمنگاه در تهران انجام می شود، بیشتر بدانید!
درمان های اولیه هموروئید

تقسیم بندی دارویی

درمان دارویی هموروئید یکی از گزینه‌های درمانی است که می‌تواند به کاهش علائم و التیام این عارضه کمک کند. این روش بیشتر در مراحل ابتدایی بیماری موثر است. برخی از داروهایی که برای درمان هموروئید مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل موارد زیر هستند:
پمادها و کرم‌های موضعی: این محصولات حاوی مواد ضد التهاب و مسکن هستند که می‌توانند به کاهش تورم، درد و خارش هموروئید کمک کنند. معمولاً ترکیباتی مانند هیدروکورتیزون یا فنیل افرین در این محصولات به کار برده می شود.
شیاف‌ها: شیاف‌ها نیز به عنوان یک درمان موضعی مورد استفاده قرار می‌گیرند و مشابه با کرم‌ها و پمادها عمل می‌کنند. این روش به ویژه برای هموروئید داخلی موثر است.
مسکن‌های خوراکی: در صورتی که درد ناشی از هموروئید شدید باشد، می‌توان از مسکن‌های خوراکی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کرد تا درد کاهش یابد.
ملین‌ها: در صورت یبوست، استفاده از ملین‌ها می‌تواند به کاهش فشار روی رگ‌های هموروئیدی کمک کرده و باعث کاهش علائم شود.
آنتی‌بیوتیک‌ها: در مواردی که هموروئید به عفونت منجر شود، ممکن است برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز شود.
مکمل های فیبری

مکمل های فیبری

مکمل‌های فیبری یکی از موثرترین راه‌ها برای کمک به درمان و پیشگیری از هموروئید هستند. فیبر باعث افزایش حجم مدفوع و نرم‌تر شدن آن می‌شود که این امر به کاهش فشار روی رگ‌های هموروئیدی در هنگام دفع مدفوع کمک می‌کند. در نتیجه، مکمل‌های فیبری می‌توانند به کاهش علائم هموروئید مانند درد، خونریزی و خارش کمک کنند.هنگام مصرف مکمل‌های فیبری، مصرف آب فراوان ضروری است تا از ایجاد یبوست جلوگیری شود.همچنین بهتر است مصرف این مکمل ها را به تدریج افزایش دهید تا بدن به آن عادت کند و از بروز نفخ و گاز معده جلوگیری شود. برخی از این مکمل ها عبارتند از :
پیسیلیوم
متیل سلولز
فیبر یا سبوس گندم
فیبرسیب
مکمل های فیبری

درمان با داروهای غیر خوراکی

درمان هموروئید با داروهای غیر خوراکی شامل استفاده از محصولات موضعی و روش‌های خارجی می باشد که مستقیماً بر روی ناحیه تحت تأثیر هموروئید اعمال می‌شوند. این داروها معمولاً برای کاهش علائم هموروئید مانند درد، خارش، و تورم استفاده می‌شوند. برخی از داروهای غیر خوراکی متداول برای درمان هموروئید شامل موارد زیر هستند:

پمادها و کرم‌های موضعی

هیدروکورتیزون: این نوع پماد ضد التهاب است و به کاهش التهاب، تورم، و خارش در ناحیه هموروئید کمک می‌کند.
پمادهای منقبض کننده (مثل فنیل‌افرین): این پمادها به منقبض کردن رگ‌های خونی در ناحیه هموروئید کمک کرده و می‌توانند خونریزی و تورم را کاهش دهند.
پمادهای مسکن: حاوی مواد بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین هستند که می‌توانند درد و خارش ناشی از هموروئید را کاهش دهند.

شیاف‌های هموروئید

شیاف‌های ضد التهاب: مانند هیدروکورتیزون که برای کاهش التهاب و تورم استفاده می‌شوند.
شیاف‌های مسکن: حاوی مواد بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین برای کاهش درد هستند.
شیاف‌های ترکیبی: که ممکن است شامل مواد ضد التهاب، مسکن و منقبض کننده باشند.

پدها و دستمال‌های مرطوب هموروئیدی

پدهای حاوی هماملیس (Witch Hazel): هماملیس یک ماده طبیعی منقبض کننده است که به کاهش التهاب و تورم کمک می‌کند. پدهای حاوی هماملیس معمولاً برای تمیز کردن و تسکین ناحیه هموروئید استفاده می‌شوند.
دستمال‌های مرطوب: برخی از دستمال‌های مرطوب مخصوص هموروئید حاوی مواد تسکین‌دهنده و ضد التهاب هستند که می‌توانند به کاهش ناراحتی کمک کنند.

آیا مصرف داروهای هموروئید عارضه جانبی دارد؟

آیا مصرف داروهای هموروئید عارضه جانبی دارد؟
هر دارویی بسته به نوع، شدت و مدت مصرف می‌تواند عوارض خاص خود را داشته باشد. در اینجا به برخی از عوارض جانبی داروهای هموروئید اشاره می‌کنیم:

پمادها و کرم‌های کورتیکواستروئیدی (مثل هیدروکورتیزون)

نازک شدن پوست: مصرف طولانی‌مدت این داروها ممکن است منجر به نازک شدن پوست و کاهش مقاومت آن شود.
سوزش و تحریک: برخی افراد ممکن است احساس سوزش، خارش، یا تحریک پوستی را تجربه کنند.
خطر عفونت: استفاده بیش از حد یا نادرست از این داروها می‌تواند خطر عفونت‌های پوستی را افزایش دهد.
بروز حساسیت: ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک مانند قرمزی، خارش، و ورم شود.

پمادها و کرم‌های مسکن موضعی (مثل لیدوکائین)

حساسیت و آلرژی: ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر، خارش، یا تورم شود.
بی‌حسی بیش از حد: استفاده بیش از حد از لیدوکائین می‌تواند به بی‌حسی بیش از حد منجر شود که ممکن است خطر آسیب دیدگی ناحیه را افزایش دهد.
سوزش: ممکن است در محل استفاده احساس سوزش ایجاد کند.

پمادها و شیاف‌های حاوی نیتروگلیسیرین


سردرد: یکی از عوارض جانبی شایع نیتروگلیسیرین، سردرد است که می‌تواند شدید باشد.
کاهش فشار خون: مصرف نیتروگلیسیرین می‌تواند باعث کاهش فشار خون و ایجاد سرگیجه یا ضعف شود.
تهوع: برخی افراد ممکن است احساس تهوع داشته باشند.

آنتی‌بیوتیک‌های موضعی

حساسیت پوستی: ممکن است باعث بروز حساسیت پوستی، قرمزی، و خارش شود.
عدم تعادل باکتریایی: استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند منجر به از بین رفتن باکتری‌های مفید پوست و افزایش خطر عفونت‌های قارچی شود.

ملین‌ها (برای جلوگیری از یبوست)

اسهال: مصرف بیش از حد ملین‌ها ممکن است منجر به اسهال شود.
نفخ و گاز: ممکن است باعث افزایش نفخ و گاز معده شود.
وابستگی: مصرف طولانی‌مدت برخی ملین‌ها می‌تواند باعث وابستگی روده‌ها به آنها و کاهش توانایی طبیعی بدن برای دفع مدفوع شود.

نکات بهداشتی استفاده از داروهای هموروئید

نکات بهداشتی استفاده از داروهای هموروئید
استفاده از داروهای هموروئید نیازمند رعایت نکات بهداشتی خاصی است تا اثربخشی درمان افزایش یابد و از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. در اینجا به برخی از مهم‌ترین نکات بهداشتی در استفاده از داروهای هموروئید اشاره می‌کنیم:

شستشوی دست‌ها قبل و بعد از استفاده

قبل از استفاده: حتماً دستان خود را با آب و صابون به خوبی بشویید تا از انتقال میکروب‌ها به ناحیه هموروئید جلوگیری شود.
بعد از استفاده: پس از استفاده از پمادها، کرم‌ها یا شیاف‌ها، دوباره دست‌های خود را بشویید تا از انتقال احتمالی دارو به دیگر نقاط بدن یا سطوح جلوگیری شود.

تمیز نگه داشتن ناحیه هموروئید

قبل از استفاده: ناحیه هموروئید را با آب گرم و صابون ملایم بشویید و به آرامی خشک کنید. استفاده از دستمال‌های مرطوب هموروئیدی یا آب‌گرم می‌تواند مفید باشد.
بعد از استفاده: برای جلوگیری از تحریک بیشتر، از دستمال‌های زبر و خشن خودداری کنید و از محصولات نرم و ملایم استفاده کنید.

استفاده صحیح از دارو

پمادها و کرم‌ها: پمادها و کرم‌ها باید به آرامی و با یک لایه نازک روی ناحیه هموروئید اعمال شوند. از مالش شدید یا استفاده بیش از حد خودداری کنید.
شیاف‌ها: شیاف‌ها را به آرامی وارد مقعد کنید و سعی کنید حداقل 15 تا 20 دقیقه بعد از استفاده دراز بکشید تا شیاف به طور کامل جذب شود.

استفاده منظم و طبق دستور پزشک

طبق دستور: داروها را دقیقاً مطابق با دستورالعمل پزشک یا داروساز استفاده کنید. از افزایش دوز یا تعداد دفعات مصرف خودداری کنید مگر اینکه پزشک شما توصیه کرده باشد.
مدت مصرف: در صورت استفاده طولانی‌مدت از داروهای خاص (مانند کورتیکواستروئیدها)، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

جلوگیری از آلودگی داروها

استفاده از اپلیکاتور: در صورتی که دارو دارای اپلیکاتور باشد، حتماً از آن استفاده کنید و اپلیکاتور را بعد از هر بار استفاده تمیز کنید.
عدم تماس مستقیم: در صورت امکان، از تماس مستقیم دست‌ها با دارو جلوگیری کنید و از دستکش‌های یکبار مصرف استفاده کنید.

پرهیز از پوشیدن لباس‌های تنگ

لباس‌های گشاد: لباس‌های زیر و شلوارهای تنگ می‌توانند به ناحیه هموروئید فشار وارد کنند و باعث افزایش تحریک شوند. پوشیدن لباس‌های گشاد و نخی توصیه می‌شوند.

نکات مهم

داروهای درمان هموروئید باید زیر نظر پزشک مصرف شوند، زیرا ممکن است برخی از داروها عوارض جانبی داشته باشند یا با دیگر داروهای مصرفی شما تداخل پیدا کنند.
مصرف طولانی‌مدت از داروهای کورتیکواستروئید (مانند هیدروکورتیزون) ممکن است منجر به نازک شدن پوست شود، بنابراین استفاده از آنها باید محدود به دوره‌های کوتاه باشد.
در صورتی که علائم هموروئید با مصرف داروها بهبود نیابد، ممکن است نیاز به روش‌های درمانی دیگر مانند جراحی یا لیزر باشد.
پیش از شروع مصرف هر نوع مکمل، به ویژه اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید یا بیماری‌های دیگری دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
نکات مهم

داروهای مختلفی برای درمان هموروئید وجود دارد، از جمله پمادها، کرم‌ها، شیاف‌ها و داروهای خوراکی که به کاهش التهاب، درد، و تورم کمک می‌کنند.

زمان تأثیر داروها بسته به نوع دارو و شدت هموروئید متفاوت است، اما معمولاً چند روز تا یک هفته طول می‌کشد تا علائم بهبود یابند.

داروها معمولاً علائم هموروئید را تسکین می‌دهند اما ممکن است هموروئید را به طور کامل درمان نکنند. تغییرات در سبک زندگی، مانند افزایش مصرف فیبر و آب، می‌تواند به جلوگیری از عود هموروئید کمک کند.

دكتر مهرداد رضایی - متخصص و جراح بیماری های مقعد در تهران